فوتبال


 فيفا ادعا مي‌كند كه وظيفهٔ محافظت بازيكنان از زورافزايي را به‌خوبي انجام مي‌دهد و فوتبال عاري از زورافزايي است. فيفا قوانين سختگيرانه‌اي را براي مبارزه و كنترل زورافزايي وضع‌كرده و در اين راه سازمان جهاني مبارزه با زورافزايي نيز فيفا را ياري مي‌كند. سالانه تعداد بازيكناني كه زورافزايي مي‌كنند، با نوساناتي همراه‌است و گاه اين تعداد افزايش و گاه كاهش مي‌يابد. فيفا هرسال از بازيكنان آزمايش زورافزايي مي‌گيرد و گاهي ممكن‌است به‌طور ناگهاني بازيكنان تيمي را كه مشكوك به زورافزايي است، مورد آزمايش زورافزايي قراردهد.[۹۵] برخي از چالش‌ها و حواشي مهم ديگر فوتبال عبارتند از: توهين‌هاي نژادپرستانه: براي نمونه، در بازي ميان باشگاه فوتبال آ. ث. ميلان و پرو پاتريا، طرفداران پاتريا به يك هافبك غنايي ميلان به نام كوين پرينس بواتنگ توهين نژاد پرستانه كردند. او نيز توپ را به سوي طرفداران پاتريا شوت‌كرد و با عصبانيت زمين را ترك‌كرد. ديگر بازيكنان و مربيان ميلان نيز به دنبال وي زمين را ترك كردند.[۹۶] عدم رعايت فيرپلي (بازي جوانمردانه): براي نمونه، يوفا از بايرن مونيخ به خاطر ۱۵ سال رعايت بازي جوانمردانه، به صورت نقدي تقدير كرد. در سپتامبر ۲۰۱۲، يوفا قوانين فيرپلي مالي را به عنوان يك قانون به اجرا درآورد و ۲۳ باشگاه را براي عدم رعايت اين قوانين جريمه‌كرد.[۹۷] فيرپلي مالي يوفا مجموعه آيين‌نامه‌ها و دستورالعمل‌هايي است كه هدف آن، بازي جوانمردانه و نظم و انضباط بيشتر است كه در سپتامبر ۲۰۰۹ به تصويب رسيد.[۹۸] حوادث: براي نمونه، سانحه هيلسبورو در سال ۱۹۸۹ موجب مرگ ۹۶ نفر شد و در سانحه ورزشگاه هيسل، گروه بزرگي از طرفداران ليورپول از حصار رد شدند و ميان آن‌ها و طرفداران يوونتوس دعوايي درگرفت كه موجب مرگ ۳۲ نفر شد. يوفا نيز در پاسخ به اين كار طرفداران ليورپول را از حضور در رقابت‌هاي اروپايي تا اوايل سال ۱۹۹۰ ميلادي ممنوع‌كرد و تعدادي از طرفداران اين باشگاه نيز به‌جرم آدم‌كشي و قتل محاكمه‌شدند.[۳۸] مافياي فوتبال: براي نمونه، مافيا و گانگسترهاي ايتاليايي با استفاده از متن‌هاي فوتبال، به زندانيان محكوم‌شده پيامك‌هاي سري مي‌زنند. دادستان‌هاي ضد مافيايي نيز به شدت با جرايم اين مافيا و گانگسترها مبارزه مي‌كنند.[۹۹] فوتبال و سياست: براي نمونه، يك‌بار زدنيك زمان، سرمربي سابق آ.اس. رم گفت:[۱۰۰] با وجود اين كه ما بيشتر در فوتبال بينندهٔ يك ورزش باشيم، بينندهٔ حضور سياست و تجارت در فوتبال هستيم كه اين ذهنيت تأثير بسيار بد و منفي روي مربيان و هم‌چنين بازيكنان مي‌گذارد. خرافات و پيش‌گويي: براي نمونه، در جام جهاني ۱۹۹۸، بدن فابين بارتز، دروازه‌بان تيم ملي فوتبال فرانسه، به يك نماد موفقيت‌آميز براي فرانسه تبديل شده‌بود و تيم فرانسه عقيده‌داشت كه اگر بدن بارتز را لمس‌كنند، موفق خواهندشد. در پايان، فرانسه قهرمان جام جهاني ۱۹۹۸ شد.[۱۰۱] به عنوان نمونه‌اي ديگر، يك هشت‌پاي پيشگوي آلماني به نام �پاول� مسابقات جام جهاني ۲۰۱۰ آفريقاي جنوبي را پيش‌گويي مي‌كرد و پيش‌گويي‌هاي او درست بود.[۱۰۲] كنفدراسيون‌ها نقشهٔ كنفدراسيون‌هاي قاره‌اي عضو فيفا. كنفدراسيون بين‌المللي فوتبال (فيفا)، كنفدراسيون بين‌المللي ورزش‌هاي فوتبال، فوتسال و فوتبال ساحلي است كه در ۲۱ مه ۱۹۰۴ در پاريس، فرانسه تأسيس‌شد. تاكنون ۲۰۸ كنفدراسيون كشوري از جمله فرانسه، بلژيك، دانمارك، هلند، اسپانيا، سوئد و سوئيس عضو فيفا هستند[۱۰۳] و بيش از ۲۵۰ ميليون نفر فوتباليست در جهان وجوددارد.[۱۰۴] مقر فيفا در زوريخ، سوئيس واقع شده‌است. شش كنفدراسيون فوتبال قاره‌اي از اعضاي فيفا هستند: آسيا: كنفدراسيون فوتبال آسيا (AFC) آفريقا: كنفدراسيون فوتبال آفريقا (CAF) اروپا: اتحاديهٔ فوتبال اروپا (UEFA) آمريكاي شمالي و مركزي و كارائيب: كنفدراسيون فوتبال آمريكاي شمالي و مركزي و كارائيب (CONCACAF) آمريكاي جنوبي: كنفدراسيون فوتبال آمريكاي جنوبي (CONMEBOL) اقيانوسيه: كنفدراسيون فوتبال اقيانوسيه (OFC)ا[۱۰۵] ان اف بورد يك كنفدراسيون فوتبال است كه هدف آن، سازماندهي مسابقات تيم‌ها و ملت‌هايي است كه به فيفا وابستگي ندارند. اين سازمان زير نظر فيفا و هم‌چنين يك رقيب براي اين سازمان نيست.[۱۰۶] مسابقات محلي تا بين‌المللي فوتبال خياباني در ونزوئلا. فوتبال خياباني يك نوع بازي فوتبال محلي است كه تيرهاي دروازه‌هاي آن مي‌تواند آجر، سنگ و اشياء مشابه آن باشد. اين بازي‌ها در پياده‌روها، كوچه‌ها و خيابان‌ها انجام مي‌گيرند و تعداد بازيكنان تيم‌ها ۳ و بيشتر از آن است. از جمله كشورهايي كه اين بازي‌ها در آن انجام مي‌گيرد، مي‌توان به برزيل اشاره‌كرد.[۱۲][۱۰۷] رقابت‌هاي حساس فوتبال هميشه ميان دو تيم هم‌شهري بوده‌است. براي نمونه، بازي‌هاي تيم‌هاي هم‌شهري ليورپول با اورتون، منچستر يونايتد با منچستر سيتي، چلسي با آرسنال، استقلال با پرسپوليس و … بسيار مهم و حساس بوده‌اند.[۱۰۸] به بازي دو تيم همشهري، شهرآورد يا دِربي مي‌گويند. جام جهاني فوتبال بزرگ‌ترين رويداد ورزشي جهان است و تيم‌هاي ملي مردان الف از ۲۰۸ كنفدراسيون فوتبال برگزيده مي‌شوند و در اين جام شركت مي‌كنند. اين مسابقات هر چهار سال يك‌بار انجام مي‌گيرد. نخستين مسابقات جام جهاني فوتبال در سال ۱۹۳۰ برگزارشد و تاكنون به‌جز سال‌هاي ۱۹۴۲ و ۱۹۴۶ به‌علت جنگ جهاني دوم، هر چهار سال يك‌بار برگزار شده‌است. اين مسابقات فعلاً در قالب ۳۲ تيم در كشور (هاي) ميزبان و در طول دوره‌اي يك‌ماهه انجام مي‌گيرد. مسابقات مقدماتي جام جهاني فوتبال براي تعيين تيم‌هاي شركت‌كننده در جام جهاني فوتبال طي سه سال انجام مي‌گيرد. جام جهاني فوتبال ۲۰۱۰ به ميزباني آفريقاي جنوبي، واپسين جام جهاني بود كه تيم ملي فوتبال اسپانيا قهرمان اين جام شد. جام جهاني فوتبال ۲۰۱۴ به ميزباني برزيل با قهرماني آلمان به پايان رسيد.[۱۰۹] تيم ملي برزيل با ۵ قهرماني و تيم‌هاي ملي ايتاليا و آلمان هركدام با ۴ عنوان قهرماني، پرافتخارترين تيم‌هاي جام جهاني فوتبال هستند.[۳۴] رقابت‌هاي بين‌المللي فوتبال براي نخستين‌بار در بازي‌هاي المپيك تابستاني ۱۹۰۰ پاريس، فرانسه اجراشد. پس از آن، فوتبال در همه بازي‌هاي المپيك تابستاني به‌جز بازي‌هاي المپيك تابستاني ۱۹۳۲ لس‌آنجلس، ايالات متحده آمريكا اجراشد. پس از بازي‌هاي المپيك تابستاني ۱۹۹۲ بارسلونا، اسپانيا، تيم ملي فوتبال اسپانيا واپسين تيم اروپايي بود كه موفق به كسب مدال طلاي فوتبال در بازي‌هاي المپيك تابستاني شد. از بازي‌هاي المپيك تابستاني ۱۹۹۶ آتلانتا، ايالات متحده آمريكا به بعد، تنها تيم‌هاي آفريقايي و آمريكاي جنوبي موفق به كسب مدال طلاي فوتبال المپيك شدند. هم‌چنين در المپيك سال ۱۹۹۶، فوتبال بانوان به برنامهٔ المپيك افزوده‌شد. تيم ملي فوتبال بانوان ايالات متحده آمريكا چهار بار در سال‌هاي ۱۹۹۶ در آتلانتا، ۲۰۰۴ در آتن، ۲۰۰۸ در پكن و ۲۰۱۲ در لندن موفق به كسب مدال طلا شدند. بانوان آمريكا در بازي پاياني المپيك ۲۰۰۰ در سيدني، از تيم ملي فوتبال بانوان نروژ شكست‌خوردند و كسب مدال نقره نائل‌آمدند.[۱۱۰][۱۱۱] پس از جام جهاني، جام‌هاي ملت‌هاي قاره‌ها مهم‌ترين مسابقات بين‌المللي فوتبال هستند كه توسط كنفدراسيون‌هاي هر قاره ميان تيم‌هاي ملي آن قاره برگزار مي‌شود. اين مسابقات شامل: جام ملت‌هاي اروپا (يوفا)،[۱۱۲] كوپا آمريكا (كونمبول)،[۱۱۳] جام ملت‌هاي آفريقا (سي‌اِي‌اِف)،[۱۱۴] جام ملت‌هاي آسيا (اِي‌اف‌سي)،[۱۱۵] جام طلايي كونكاكاف (كونكاكاف)،[۱۱۶] و جام ملت‌هاي اقيانوسيه (اي‌اف‌سي)[۱۱۷] مي‌شوند. جام كنفدراسيون‌ها يكي ديگر از جام‌هاي بين‌المللي است كه قهرمانان هر قاره با ميزبان جام جهاني فوتبال آينده و قهرمان جام جهاني گذشته در دو گروه تقسيم‌بندي مي‌شوند و به رقابت با يك‌ديگر مي‌پردازند.[۱۱۸] معتبرترين جام‌هاي بين‌المللي باشگاهي، جام‌هاي باشگاه‌هاي قاره‌ها هستند كه عبارتند از: ليگ قهرمانان اروپا (يوفا)،[۱۱۹] ليگ قهرمانان آسيا (اِي‌اِف‌سي)،[۱۲۰] جام ليبرتادورس (كونمبول)،[۱۲۱] ليگ قهرمانان اقيانوسيه (اواِف‌سي)،[۱۲۲] ليگ قهرمانان كونكاكاف (كونكاكاف)[۱۲۳] و ليگ قهرمانان آفريقا (سي‌اِي‌اِف).[۱۲۴] قهرمانان جام باشگاه‌هاي شش قاره در جام باشگاه‌هاي جهان به رقابت با يك‌ديگر مي‌پردازند.[۱۲۵] ان اف بورد هر دو سال يك‌بار، مسابقاتي ميان ۲۷ عضو خود برگزار مي‌كند كه جام جهاني ويوا ناميده مي‌شود و يكي از اعضاي ان اف بورد، ميزبان جام است. اين جام زير نظر فيفا نيست.[۱۲۶] مسابقات داخلي، ليگ‌ها و باشگاه‌ها در اوايل سال ۱۹۳۰ ميلادي، ليگ‌هاي مختلفي در كشورهاي مختلف جهان به‌وجود آمدند.[۳۹] ليگ‌هاي فوتبال درآمدزايي بالايي دارند؛ اما گاهي اوقات ممكن‌است كه باشگاه‌ها نه‌تنها هيچ سودي‌نكنند، بلكه ضرر نيز بكنند. در فصل ۰۷–۲۰۰۶ ليگ برتر فوتبال انگلستان، حقوق باشگاه‌ها ۱۳٪ افزايش‌يافت. (متوسط افزايش بايد ۱۱٪ باشد) ليگ‌ها مقدار زيادي از درآمدهاي خود را صرف پخش بازي‌هايشان در راديو و تلويزيون مي‌كنند.[۱۲۷] از معروف‌ترين و بهترين ليگ‌هاي فوتبال جهان مي‌توان به لا ليگا (اسپانيا)، ليگ برتر انگلستان، سري آ (ايتاليا)، ليگ ۱ (فرانسه)، بوندس‌ليگا (آلمان)، ليگ برتر فوتبال هلند، ليگ برتر فوتبال روسيه، ليگ برتر فوتبال برزيل، دستهٔ برتر فوتبال آرژانتين و دستهٔ برتر فوتبال مكزيك اشاره‌نمود.[۱۲۸] در سال ۲۰۰۰ فيفا فهرستي از موفق‌ترين باشگاه‌هاي قرن بيستم منتشر كرد. در اين فهرست رئال مادريد در صدر قرار گرفت و باشگاه‌هاي منچستر يونايتد، بايرن مونيخ و بارسلونا در رده‌هاي بعدي قرار گرفتند.[۱۲۹] باشگاه فوتبال كورينتيانس برزيل نخستين باشگاه غيراروپايي است كه چندين‌بار قهرمان جام باشگاه‌هاي جهان شده‌است. كورينتيانس، چلسي را در مسابقهٔ پاياني جام باشگاه‌هاي جهان در سال ۲۰۱۲ با نتيجهٔ ۰–۱ شكست‌داد و مجدداً قهرمان اين جام معتبر شد.[۱۳۰] رئال مادريد توسط فيفا به‌عنوان بهترين باشگاه فوتبال سده بيستم ميلادي شناخته شده‌است.[۱۳۱] فوتبال بانوان مسابقه فينال فوتبال زنان المپيك ۲۰۱۲ لندن بين دو تيم ژاپن و ايالات متحده آمريكا - ۱۰ اوت ۲۰۱۲ نخستين بازي فوتبال بانوان در سال ۱۸۹۵ در انگلستان انجام‌گرفت كه در آن بازي لندن شمالي با نتيجهٔ ۱–۷ لندن جنوبي را شكست‌داد. در سال ۱۹۲۰، نخستين بازي بين‌المللي فوتبال بانوان انجام‌گرفت كه در آن بازي باشگاه فوتبال بانوان ديك كر و تيم ملي فوتبال بانوان فرانسه صورت‌گرفت كه فرانسه ۰–۲ شكست‌خورد. در همين سال، بيشترين تماشاگر فوتبال بانوان (۵۳٬۰۰۰ تماشاگر) تاكنون به تماشاي بازي باشگاه فوتبال بانوان ديك كر و باشگاه فوتبال بانوان اس‌تي هلن نشستند. تيم بانوان ديك كر در اين بازي ۰–۴ پيروزشد.[۱۳۲] هرچند كه فوتبال بانوان در سده بيستم ميلادي و امروزه به محبوبيت‌هاي بسياري دست پيدا كرده‌است، هميشه زير سايه فوتبال مردان بوده و بانوان بر اين باورند كه فوتبالشان بايد با فوتبال مردان برابر باشد. اين رويداد كه ورزش مردان و بانوان برابر باشد، احتمال‌دارد به‌زودي در ورزش‌هايي مانند هندبال، واليبال و تنيس رخ‌دهد، اما اين رويداد در فوتبال غيرممكن به‌نظر مي‌رسد. يكي از بزرگ‌ترين مشكلات فوتبال بانوان روحيهٔ خشونت‌آميز آن است؛ به‌ويژه هنگامي كه قواعد و قوانيني براي فوتبال تعريف نشده‌بود. حتي امروزه، با همه قوانين عادلانهٔ بازي اين مشكل به‌طور كامل حل نشده‌است. با شكل‌گيري اتحاديه فوتبال انگلستان در سال ۱۸۶۳، مجموعهٔ قوانين استانداردسازي‌شدند و خشونت در زمين ممنوع‌شد.[۱۳۳] هم‌اكنون تيم ملي فوتبال بانوان ايالات متحده آمريكا در رتبهٔ يك تيم‌هاي ملي فوتبال قراردارد.[۱۳۴] در المپيك سال ۱۹۹۶، فوتبال بانوان به برنامهٔ المپيك افزوده‌شد. تيم ملي فوتبال بانوان ايالات متحده آمريكا چهار بار در سال‌هاي ۱۹۹۶ در آتلانتا، ۲۰۰۴ در آتن، ۲۰۰۸ در پكن و ۲۰۱۲ در لندن موفق به كسب مدال طلا شدند. بانوان آمريكا در بازي پاياني المپيك ۲۰۰۰ در سيدني، از تيم ملي فوتبال بانوان نروژ شكست‌خوردند و كسب مدال نقره نائل‌آمدند.[۱۱۰][۱۱۱] فوتبال جانوران چندين جانور بازي با توپ را بسيار دوست‌دارند كه از اين ميان مي‌توان به خوكها، فيلها، پنگوئنها و ميمونها اشاره‌نمود. بسياري از آن‌ها در جام جهاني ۲۰۱۰ نيز فوتبال بازي كرده‌اند.[۱۳۵] هم‌چنين جانوراني مانند گربه، كركس، هشت‌پا، موش و سگ در حال فوتبال بازي‌كردن ديده شده‌اند.[۱۳۶] شيوهٔ فوتبال بازي‌كردن جانوران متفاوت است. پنگوئن‌ها توپ را ميان دو پاي خود قرار مي‌دهند و به صورت مرغابي حركت مي‌كنند. كانگوروها توپ را ميان دو پاي خود قرار مي‌دهند و مي‌پرند. شيرهاي دريايي توپ را به هوا پرتاب مي‌كنند و تلاش مي‌كنند كه آن را با سر خود نگه‌دارند. خرچنگها بر روي زمين نشسته و دست و پا مي‌زنند و توپ را با استفاده از پاهاي خود كم‌كم پيش مي‌برند. لاك پشتها نيز با پاهاي كوتاه خود توپ را كم‌كم پيش مي‌برند.[۱۳۷] مسابقهٔ فوتبال فيل‌ها سالانه تماشاگران بسياري را در نپال جمع مي‌كند. مربيان بر فيل‌ها سوار هستند و با راهنمايي آن‌ها، فيل‌ها توپ را با خرطوم و پاهاي خود كم‌كم پيش مي‌برند و گل‌هايي را نيز به ثمر مي‌رسانند و تماشاگران به تماشاي بازي آن‌ها مي‌نشينند.[۱۳۸] تماشاگران بسياري از سراسر جهان براي ديدن فوتبال فيل‌ها وارد نپال مي‌شوند؛ به‌طوري‌كه در سال ۲۰۱۰، حدود ۶۰۰٬۰۰۰ تماشاگر به تماشاي فوتبال فيل‌ها نشستند.[۱۳۹] انواع فوتبال فوتسال يكي از ورزش‌هاي مهم درون سالني فوتبال است. بازي‌ها و ورزش‌هاي متفاوتي وجود دارند كه از تبار فوتبال هستند و نوعي از فوتبال محسوب مي‌شوند. از اين بازي‌ها و ورزش‌ها مي‌توان به فوتبال پنج‌نفره، فوتسال، فوتبال ساحلي، فوتبال سالني، فوتبال خياباني، فوتبال آزاد و فوتبال پارالمپيك (فوتبال معلولان) اشاره نمود.[۱۴۰] يك فوتبال دستي فوتبال پنج‌نفره يكي از انواع فوتبال است كه توسط كنفدراسيون بين‌المللي ورزشي نابينايان و با استفاده از قوانين فيفا اداره مي‌شود.[۱۴۱] فوتسال يكي از ورزش‌هاي مهم درون سالني فوتبال است و منشأ شكل‌گيري آن به سال ۱۹۳۰ در كشور اروگوئه بازمي‌گردد.[۱۴۲] فيفا ورزش فوتبال ساحلي را با استفاده از مسابقات، دوره‌هاي آموزشي و ديگر اقدامات پيشرو به‌منظور تشويق مردم در سراسر جهان ترويج و سازمان‌دهي كرده‌است.[۱۴۳] فوتبال سالني نيز نوعي فوتبال است كه دو تيم شش‌نفره بر روي چمن مصنوعي هاكي اجرا مي‌كنند.[۱۴۴] فوتبال آزاد يك نوع فوتبال هنري و خلاقانه‌است كه براي انجام آن فقط به يك توپ نياز است.[۱۴۵] فوتبال پارالمپيك نيز نوعي فوتبال است كه مخصوص معلولان است و توسط فدراسيون بين‌المللي ورزشي معلولان طبق قوانين فيفا اداره مي‌شود.[۱۴۰] فوتبال پارالمپيك براي معلولاني كه ناتواني جسمي دارند و نمي‌توانند مانند بازيكنان فوتبال عادي فوتبال بازي‌كنند، درست شده‌است.[۱۴۶] فوتبال هفت‌نفره از انواع ديگر فوتبال است كه با استفاده از قوانين فيفا انجام مي‌گيرد و در بازي‌هاي پارالمپيك نيز انجام مي‌شود.[۱۴۷] فوتبال دستي يكي از بازي‌ها و ورزش‌هاي مربوط به فوتبال است كه ميان دو يا چند نفر انجام مي‌گيرد و داراي ۸ ميلهٔ افقي (۴ ميله براي هر بازيكن) است. آدمك‌هايي به ميله‌ها وصل شده‌اند كه با حركت طولي ميله‌ها، آن‌ها به توپ ضربه مي‌زنند و گل‌زني مي‌كنند.[۱۴۸] راگبي يكي از انواع فوتبال است كه هر تيم ۱۵ بازيكن (در اتحاديهٔ راگبي) يا ۱۳ بازيكن (در ليگ راگبي) در زمين‌دارد و با توپي بيضي‌شكل (تخم‌مرغي‌شكل) انجام مي‌شود. هردو اتحاديه و ليگ راگبي از سبك فوتبال ريشه گرفته‌شده و در مدرسهٔ راگبي انگلستان بازي مي‌شده‌است. اين بازي براي نخستين‌بار توسط ويليام وب اليس در مدرسهٔ راگبي انگلستان انجام‌گرفت.[۱۴۹]